Dorpsinformatie

De Waal is omgeven door landerijen. Het is een oud dorpje van verstilde schoonheid. Er is een museum, een galerie en een goed restaurant; alle andere voorzieningen vind je in het nabijgelegen Den Burg.

De Waal is het kleinste dorp van het eiland en evenals Den Burg, Oosterend en Den Hoorn gebouwd op één van de keileemopduikingen. Aan de noordwest zijde van De Waal (Polderweg) is duidelijk zichtbaar hoe hoog het dorp ligt ten opzichte van de polder Waalenburg. In 2007 bedroeg het aantal inwoners 440, dat is slechts 3% van de totale bevolking van Texel met 13615 inwoners. Ons dorp wordt steeds jonger. Van de 440 inwoners zijn er 105 jonger dan 14 jaar. Er zijn twee hotels en het toerisme is beperkt. Er is een museum,  en prima restaurant. De Waal is een rust en stiltegebied, waar vooral natuur en vogelliefhebbers verblijven. Industrie is er niet, wel een beperkt aantal bedrijven. Het van oorsprong agrarische gebied telt nog vele boerderijen waar ook gekampeerd kan worden.

Aan het Hogereind, midden in De Waal vindt u het Cultuur Historisch Museum Waelstee.. De collectie in de authentieke stolpboerderij geeft een veelzijdig beeld van het leven op Texel in het verleden. De centrale thema’s Akkerbouw, Weidebouw, Bloembollenteelt of Vervoer, worden ieder jaar in een andere gedaante gepresenteerd.

Het Sommelpaadje is een wandelpad bij De Waal dat u langs tuunwallen en schapenweides leidt, over het oudste deel van Texel en door polder Waalenburg.
Speurtocht: Bij de startpunten van de wandelroute staan op acht locaties delen van een prentenvoorstelling. Bij het startpunt van de wandelroute hangen tekenpapier en potloden die tijdens de route gebruikt worden. Door het papier over de twee pinntjes te schuiven kun je bij elke gevonden locatie een deel van de prent overkrassen met een potlood. Alle acht locaties vormen één voorstelling.

1x in de twee jaar komen verhalenvertellers uit heel het land hun verhalen vertellen in de huiskamers van de inwoners van De Waal.

Voordat deze polder voor de eerste maal werd drooggemaakt (1436) kon de zee vrij tussen De Waal en het hoge land rond Den Burg stromen. De bewoners van verschillende buurtschappen brachten door middel van dammen verbindingen tussen de hoger gelegen delen aan. Naar men aanneemt is de Bomendiek, de fraaie zuidelijke toegangsweg tot De Waal, één van die eerste dammen. Later werd deze dam verder verhoogd en kreeg tot de droogmaking van de polder Waalenburg een dijkfunctie.

Sommeltjes zijn een soort aardmannetjes of trollen uit volksverhalen van Texel. De wezentjes zouden dansen op de Sommeltjesberg, een inmiddels afgegraven grafheuvel bij De Waal.

Het festival ‘Som(meltjes) pop "dat jaarlijks bij de De Waal wordt gehouden, ontleent zijn naam aan deze wezentjes.

Ieder jaar wordt er eind oktober een herstmarkt georganiseerd. Deze vindt plaats op het Hogereind, Langwaal en Vermaningspad. De markt duurt van 11.00-15.00

Toneel is een oude traditie in de dorpen van Texel. Het Amateurtje is het toneelgezelschap wat in De Waal twee maal per jaar uitverkochte zalen trekt. Ook de Oud-Leerlingen van de voormalige landbouwschool in Eierland, geven 1 keer per jaar een voorstelling in de Wielewaal.

Waalders ontmoeten in het dorp veel toeristen die het dorp bezoeken, maar ieder jaar trekken ze er ook gezamenlijk op uit en gaan met een groot deel van het dorp ergens in Nederland kamperen.